Dolandırıcılık ve Numara Taktikleri Neden Artıyor?
Teknolojinin gelişmesiyle birlikte dolandırıcılık yöntemleri de evrim geçiriyor. Bugün dolandırıcılar yalnızca yüz yüze değil, telefon ve internet üzerinden de insanların güvenini sarsıyor. Özellikle sahte numaralardan gelen aramalar ve mesajlar, son yıllarda ciddi bir artış gösterdi. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) verilerine göre, 2024 yılında yalnızca Türkiye’de yüz binlerce kişi bu yöntemlerle mağdur edildi.
Dolandırıcıların en büyük gücü, insanların duygularını manipüle etme yeteneklerinde yatıyor. Panik yaratma, aciliyet hissi uyandırma ya da güven telkin etme gibi psikolojik yöntemler, kişileri tuzağa düşürmekte sıkça kullanılıyor.
En Çok Kullanılan Dolandırıcı Numara Tipleri
1. Sahte Banka Görevlisi Aramaları
Dolandırıcıların en klasik yöntemlerinden biri sahte banka aramalarıdır. Genellikle “hesabınızda şüpheli işlem var” ya da “kredi kartınız bloke oldu” gibi bahanelerle arayan kişiler, kimlik bilgilerinizi ve şifrelerinizi öğrenmeye çalışır.
2. Kargo Şirketi ve Paket Dolandırıcılıkları
Bir diğer yaygın yöntem ise “paketiniz teslim edilemedi” mesajlarıdır. Bu mesajlarda yer alan sahte bağlantılarla, kullanıcıların kredi kartı bilgileri çalınır.
3. Devlet Kurumlarını Taklit Eden Çağrılar
Vergi dairesi, emniyet ya da savcılık gibi devlet kurumlarını taklit eden dolandırıcılar, vatandaşlara “adınıza dava açıldı” veya “kimlik bilgileriniz suçta kullanıldı” diyerek baskı yapar. Bu durum, özellikle yaşlı vatandaşları tuzağa düşürmektedir.
4. Yatırım ve Kripto Para Tuzağı
“Yüksek kazanç” vaadiyle yapılan telefon aramaları ve mesajlar, son dönemde hızla arttı. Kripto para ve borsa yatırımı üzerinden sahte platformlara yönlendirme yapılarak büyük kayıplar yaşatılıyor.
5. Akraba/Arkadaş Sesiyle Yapılan Dolandırıcılıklar
Yapay zekâ destekli ses klonlama teknolojileri ile birlikte dolandırıcılar artık yakınlarınızın sesini taklit edebiliyor. “Acil para lazım” ya da “başım belada” gibi cümlelerle para talep ediyorlar.
6. Premium Hatlara Yönlendiren Aramalar
Bilinmeyen numaralardan gelen çağrılara dönüş yapıldığında, kullanıcı farkında olmadan yüksek ücretli premium hatlara bağlanabiliyor.
7. Çekiliş ve Ödül Kazandınız Mesajları
“Telefon kazandınız” ya da “tatil kazandınız” gibi mesajlarla kişilerin kart bilgileri isteniyor. Küçük bir işlem ücreti bahanesiyle başlayan süreç, büyük maddi kayıplara dönüşebiliyor.
Dolandırıcıların Psikolojik Taktikleri
Aciliyet Yaratma Stratejisi
Dolandırıcılar, kişilerin hızlı karar vermesini sağlamak için “hemen işlem yapılmazsa hesap kapanacak” gibi ifadeler kullanır.
Güven Telkin Etme Yöntemleri
Banka müşteri temsilcisi, polis ya da savcı kimliğiyle arayarak kendilerini resmi görevli gibi gösterirler.
Panik Hissi Uyandırma Teknikleri
“Adınız bir suç olayına karıştı” veya “hesabınızdan kara para aklandı” gibi ifadeler, kişinin panikle yanlış karar almasına sebep olur.
Kendinizi Dolandırıcılardan Nasıl Koruyabilirsiniz?
Bilinmeyen Numaralara Karşı Önlemler
- Bilinmeyen numaraları açmamaya özen gösterin.
- Gelen SMS ve e-postalardaki bağlantılara tıklamayın.
Doğrulama Yöntemleri
- Banka veya resmi kurumlarla ilgili şüpheli bir arama geldiğinde, doğrudan kurumun resmi iletişim numarasını arayın.
- Kişisel bilgilerinizi kesinlikle telefon üzerinden paylaşmayın.
Mobil Uygulamalar ve Operatör Destekleri
Operatörlerin sunduğu “dolandırıcı numara engelleme” uygulamalarını kullanın. Ayrıca, akıllı telefonlardaki spam arama filtrelerini aktif hale getirin.
Şüpheli Durumlarda Ne Yapmalı?
BTK’ya Şikayet Etme Yöntemleri
Şüpheli numaraları BTK’nın resmi internet sitesinden veya mobil uygulamalar üzerinden kolayca şikayet edebilirsiniz.
Emniyet ve Siber Suçlarla Mücadele Birimleri
Dolandırıcılık girişimine maruz kaldığınızda en yakın emniyet müdürlüğüne başvurabilir ya da Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı’na bildirimde bulunabilirsiniz.
Dolandırıcılıkla İlgili Güncel İstatistikler (2025)
2025’in ilk çeyreğinde Türkiye’de bildirilen telefon dolandırıcılığı vakalarının %30 arttığı tahmin ediliyor. Özellikle kripto para dolandırıcılıkları, diğer yöntemlere göre daha hızlı yükselişte.
Uzmanlardan Tavsiyeler
- Herhangi bir bilinmeyen numaradan gelen aramaya şüpheyle yaklaşın.
- Resmî kurumlar hiçbir zaman telefon üzerinden para talep etmez.
- Teknolojiyle birlikte dolandırıcı yöntemler de geliştiği için güncel kalmaya özen gösterin.
Sıkça Sorulan Sorular
1. Dolandırıcıların en sık kullandığı numara tipleri hangileri?
Sahte banka aramaları, devlet kurumlarını taklit eden çağrılar ve kargo mesajları en yaygın yöntemlerdir.
2. Şüpheli bir arama geldiğinde ne yapmalıyım?
Numarayı kaydetmeden kapatın ve BTK’ya şikayet edin.
3. Dolandırıcılar resmi kurum gibi davranabilir mi?
Evet, ama unutmayın ki polis, savcı veya vergi dairesi telefonla para talep etmez.
4. Kripto para dolandırıcılıklarından nasıl korunabilirim?
Yalnızca lisanslı borsalarda işlem yapın, bilinmeyen yatırım tekliflerine güvenmeyin.
5. Ailemi bu konuda nasıl bilinçlendirebilirim?
Özellikle yaşlı bireyleri bilgilendirin, bilinmeyen aramalara cevap vermemeleri gerektiğini anlatın.
6. Dolandırıcı ses klonlamasına karşı ne yapılabilir?
Yakınlarınız aradığında şüphelenirseniz, sadece onların bileceği özel bir soru sorarak doğrulama yapın.
Sonuç: Dikkat ve Bilinç, En Büyük Gücünüz
Dolandırıcıların en çok kullandığı numara tipleri her geçen yıl değişse de amaçları aynıdır: insanların güvenini sarsarak maddi ve manevi kayıplara yol açmak. Bu nedenle, bilinçli olmak, şüpheci davranmak ve resmi kanallardan doğrulama yapmak en büyük koruma yöntemidir.
Unutmayın, dolandırıcıların en büyük düşmanı bilinçli bireylerdir.